💦 Wiosna, woda i Wielkanoc
Wczoraj rozpoczęła się astronomiczna wiosna, czyli po raz pierwszy w tym roku dzień był dłuższy od nocy. Dzisiaj mamy pierwszy dzień wiosny kalendarzowej, a kiedy będzie pierwszy dzień wiosny termicznej - tego nie wiemy. Stanie się to gdy średnia dobowa temperatura będzie między 5°C a 15°C.
Jutro, jak co roku 22 marca będzie obchodzony jest Światowy Dzień Wody. Ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ święto zwraca uwagę na znaczenie wody dla życia i rozwoju. Tegoroczne hasło – „Ocalmy lodowce” – podkreśla pilną potrzebę przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Według danych ONZ, lodowce topnieją w zastraszającym tempie. Raport ONZ wskazuje, że od 2000 roku z powodu emisji dwutlenku węgla, rocznie topi się około 58 miliardów ton lodu. To tyle wody, ile łącznie w 365 dni zużywają mieszkańcy Hiszpanii oraz Francji.
Konsekwencje tych zmian mogą być katastrofalne: wzrost poziomu mórz, ekstremalne zjawiska pogodowe oraz problemy z dostępem do wody do picia. Dlatego tak jak Samorząd Województwa Dolnośląskiego zachęcamy zamiast to turystyki globalnej, do podróżowania po regionie, co ma zdecydowanie mniejszy wpływ na zmiany klimatu. Można na przykład wraz z wrocławskim MPWiK świętować na placu Solnym.
Więcej informacji na temat Światowego Dnia Wody we Wrocławiu znajdziecie na naszym blogu Odkryj Dolny Śląsk.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu przygotowało na nadchodzący weekend trzy wykłady i oprowadzanie. Dr Karolina Rybicka opowie o Marcinkowie – nieistniejącej już dolnośląskiej wsi z górniczymi tradycjami. Marcinków (Martinsberg) to niewielka wieś, która powstała przed rokiem 1344. Na jej obszarze występowały złoża rud polimetalicznych, dlatego przez stulecia z różną częstotliwością były prowadzone tutaj prace górnicze.
U schyłku XVI wieku wzniesiono w Marcinkowie kościół, a przy nim założono cmentarz. Kilka dekad po zakończeniu wojny trzydziestoletniej z inicjatywy rodu Wallisów wybudowano płuczkownię, tłuczkę i hutę. Proces wyludniania wsi rozpoczął się jeszcze w latach 80. XIX w., a znacząco przybrał na sile po II wojnie światowej, kiedy doszło do wymiany ludności. W latach 50. XX wieku prowadzono tutaj poszukiwania rud uranu.
O swojej wycieczce do Marcinkowa w nr 1(35)/2024 kwartalnika Przystanek Dolny Śląsk opowiadała też Alicja Kliber. Artykuł, jak i cały numer, dostępny jest bezpłatnie na naszej stronie internetowej. Bezpłatny dostęp jest możliwy dzięki wsparciu naszych czytelników. Zostań Prenumeratorem/Prenumeratorką na ❤️ patronite.pl/przystanekd już dzisiaj! Oczywiście tak symbolicznie, bo nasz kwartalnik jest i raczej będzie nadal dostępny bezpłatnie.
Kustosz Michał Pieczka omówi styl rokokowy w ramach cyklu „Kurs historii sztuki”. Rokoko – styl w sztuce afirmujący lekkość i zabawę, fantazyjne, asymetryczne kompozycje inspirowane florą czy kształtami wzburzonych morskich fal… Spotkanie będzie okazją do przyjrzenia się najważniejszym i najznakomitszym dziełom sztuki rokokowej. Omówione zostaną przykłady architektury sakralnej i świeckiej, malarstwa, rzeźby oraz rzemiosła artystycznego w tym niezwykłym i pełnym fantazji stylu. Obejrzeć będzie można dzieła takich artystów jak F. Boucher, A. Watteau, J.-H. Fragonard, J.-F. de Cuvilliés, B. Neumann i wielu, wielu innych.
Dr Małgorzata Możdżyńska-Nawotka przybliży genezę powstania odrębnej mody dla dzieci w trakcie wykładu z cyklu „Galeria mody”, a także oprowadzi (z tłumaczeniem na Polski Język Migowy) po nowej wystawie „Moda – historia osobista. Profesor Irena Huml (1928–2015)”. Zawierający polskie akcenty ubiór „Księcia Reichstadtu” (J. K. Stieler) z 1819 r. – obraz prezentowany w Galerii Sztuki Europejskiej MNWr – to ciekawy i malarsko efektowny przykład splatania się wątków kostiumowych i politycznych.
Ośmioletni w momencie powstania portretu syn cesarza Napoleona I i austriackiej arcyksiężniczki Marii Ludwiki, przez bonapartystów zwany Orlątkiem, stoi z karabinem przy nakrytej sztandarem armacie. Na klamrze pasa dumnie rozpościera skrzydła napoleoński orzeł. Polskie akcenty to czapka konfederatka i podobne do czamary, ozdobione pasmanterią okrycie. Mały książę nosił też czasem miniaturowe polskie mundurki wojskowe, podobnie jak Zygmunt Krasiński, jego towarzysz zabaw i dziecięcy adiutant. W przyszłości o Orlątku (zm. w 1832 r.) będzie się mówiło jako o ewentualnym pretendencie do tronu polskiego. Czy w wyborze kostiumu książątka chodziło tylko o politykę, czy może była to manifestacja szerszego zjawiska modowo-kulturalnego, którego geneza jest wbrew pozorom tajemnicza: powstania odrębnej mody dla dzieci.
W Muzeum Etnograficznym w ramach wydarzeń towarzyszących wystawie „Pisanki i palmy wielkanocne” odbędą się dwa warsztaty dla dzieci. Podczas spotkania tłumaczonego na PJM będzie można wykonać pająki świąteczne. Pająki to tradycyjne ozdoby ludowe – wieszało się je pod sufitem i miały zapewniać pomyślność mieszkańcom domu. Tradycyjne pająki wykonywane były z materiałów łatwo dostępnych na wsi takich jak słoma, bibuła czy drucik. W czasie spotkania każdy będzie mógł wykonać małego pająka z papierowych słomek i ozdobić go kwiatami z bibuły.
Tematem drugiego warsztatu będzie wydzieranka – tradycyjna technika artystyczna. Wyobraźcie sobie, że wydzieranka jest tradycyjną techniką artystyczną, a pierwsze zapiski na jej temat pochodzą z XVII wieku! Początkowo wykonywano ją głównie w celach sakralnych, później zaczęto tworzyć również prace o tematyce obyczajowej, przedstawiające tradycyjne wzory i sceny rodzajowe. W trakcie warsztatów dzieci będą mogły odtworzyć jedną z takich prac pochodzących ze zbiorów Muzeum Etnograficznego lub dać się ponieść kreatywności i stworzyć własną wydzierankę!
Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej zaprasza na dwa wykłady – Barbary Przerwy o body art w ramach cyklu „Kurs historii sztuki. Klasycy nowoczesności” oraz Iwony Gołaj o muzeach sztuki współczesnej na Sycylii.
Odbędzie się także spotkanie z artystą Pawłem Frąckiewiczem – rysownikiem i grafikiem, prowadzącym jedną z najlepiej zorganizowanych i wyposażonych pracowni litografii w Polsce. Paweł Frąckiewicz to wnikliwy obserwator natury. Jego rysunki, oparte na doskonałej technice, wykreślone z niezwykłą cierpliwością i skupieniem podczas setek godzin pracy, odkrywają subtelności i złożoności wybranych struktur świata. Z tysięcy drobnych, precyzyjnych linii i znaków z upodobaniem tworzy kolejne warianty rosnących lub powalonych drzew o sękatych pniach, majestatyczne byki o muskularnych sylwetkach oraz eteryczne sierpy ubywającego księżyca, które umieszcza w otoczeniu iluzorycznych konstrukcji.
Spodobał Ci się ten newsletter? Zaproś nas kawę ☕ buycoffee.to/przystanekd !
Możecie również wpierać nas systematycznie na ❤️ patronite.pl/przystanekd lub dokonując wpłaty darowizny na cele statutowe bezpośrednio na konto naszego wydawcy, którym jest Instytut Dolnośląski (nr konta 28 2130 0004 2001 0663 3879 0001). Darowiznę taką można odliczyć w zeznaniu podatkowym.
Pamiętajcie, że Przystanek Dolny Śląsk to niezależny portal o Dolnym Śląsku i tylko dzięki Wam może taki pozostać. Liczy się dla nas zarówno wsparcie finansowe, jak i merytoryczne! Jeśli chcesz podjąć z nami współpracę merytoryczną odezwij się do nas w mediach społecznościowych lub napisz na adres: redakcja@przystanekd.pl